Massale vissterfte in Helmond

Indiendatum: 7 aug. 2024
Antwoorddatum: 11 nov. 2024

Vraag
We lazen dat in de krant over massale vissterfte in water bij een bedrijventerrein aan de Lagedijk in Helmond. We lazen dat de uitkomst van het onderzoek hiernaar in september wordt verwacht maar op dit moment zijn er al dode vogels en dode vissen. Klopt het wat in de krant staat dat in september pas de uitkomst wordt verwacht van het onderzoek? Is contact geweest met het bedrijventerrein en hebben zij enig idee welke stof/welk bedrijf de oorzaak is? Wordt er wel al actie ondernomen ook al zou de uitslag van het onderzoek pas in september komen? Kan uitslag onderzoek en/of actie ondernemen versneld worden zodat er niet nog meer slachtoffers vallen?

Antwoord
In de waterloop zijn door onze collega’s al diverse keren dode dieren aangetroffen. Het afgelopen jaar heeft er 4x vissterfte opgetreden en zijn er twee keer dode eenden aangetroffen. De dode dieren worden altijd zo snel mogelijk verwijderd, zodat deze geen extra gezondheidsrisico vormen voor de levende dieren. We vermoeden dat de waterkwaliteit de oorzaak is van de sterfte. Bij voorkeur nemen we zo spoedig mogelijk maatregelen om de waterkwaliteit te verbeteren door extra schoon water in te laten. Dat is bij deze waterloop en aansluitende vijver helaas niet mogelijk. Juist omdat de mogelijkheden op deze locatie beperkt zijn hebben we een uitgebreid onderzoek gestart naar de oorzaak van de slechte waterkwaliteit. Hierin trekt het waterschap samen op met de gemeente Helmond. Bij hevige regenval kan het rioolstelsel van het bedrijventerrein overstorten op de waterloop. De invloed hiervan op de waterkwaliteit is een belangrijke factor in het onderzoek.

Genomen acties/ analyseresultaten
Begin 2024 is er door collega’s van diverse afdelingen een plan van aanpak opgesteld. Daaropvolgend zijn in 2024 op diverse momenten en op diverse plekken in en nabij de betreffende waterloop watermonsters genomen. In bijgevoegde memo staat e.e.a. hierover beschreven. Uit deze analysegegevens blijkt dat het geloosde water niet als schoon beschouwd kan worden. De gemeten overschrijdingen zijn echter niet dusdanig dat hiermee duidelijk is aangetoond dat de waterkwaliteit de oorzaak is voor dode vissen of vogels of een direct risico vormt voor de volksgezondheid. Om beter te kunnen achterhalen waar de vissen en/of vogels aan overlijden willen we nogmaals een watermonster nemen ter plaatse van de riooloverstort, op het moment dat deze ook daadwerkelijk functioneert. De resultaten van de monsters zijn een paar weken na de monstername beschikbaar, dit heeft te maken met het analyseproces. Er is een reële kans dat de monstername niet tot een eenduidige conclusie over de oorzaak van de vissterfte leidt. Enerzijds omdat de gemeten verhogingen vooralsnog niet extreem zijn, anderzijds omdat niet alle mogelijke stoffen kunnen woSamenwerking met Gemeente.

Het is mogelijk dat het traject van monstername en analyse niet tot een duidelijke oorzaak en oplossing leidt. Daarom hebben waterschap Aa en Maas en de gemeente Helmond intensief contact over deze situatie. De gemeente heeft een onderzoek uitgevoerd naar het functioneren van de riolering welke bestaat uit een regenwatersysteem (HWA) en een vuilwatersysteem (DWA). Zo krijgen we meer inzicht in het functioneren van de riolering en willen we riooloverstorten zoveel mogelijk beperken. De gemeente is een modelstudie van het rioleringsstelsel gestart. Ook zijn er sensoren geplaatst om te meten of er interne overstorten plaatsvinden tussen het regenwatersysteem en het vuilwatersysteem. Het onderzoek lijkt aan te geven dat het rioolsysteem soms overbelast raakt waardoor vuil water in het ‘schone’ regenwatersysteem terecht komt. Wanneer het systeem bij hevige regenval overstort in de waterloop zou er vervuild afvalwater in de waterloop terecht kunnen komen. Deze interne overstort zou niet moeten kunnen voorkomen. Het onderzoek naar het functioneren van de riolering is nog niet afgerond, toch worden er al maatregelen gezocht die de situatie kunnen verbeteren. U kunt hierbij denken aan technische maatregelen aan het rioolstelsel en het afkoppelen van regenwater van de riolering. Dit gebeurt in samenwerking met de bedrijven op het bedrijventerrein.

Vervolg

Zoals aangegeven willen we nog 1 watermonster nemen wanneer de riooloverstort functioneert. Tegelijkertijd blijven we de betreffende waterlopen en overstorten frequent inspecteren op dode vissen en/of vogels. De onderzoeken die we samen met de gemeente uitvoeren zijn in volle gang. Vooralsnog laten de waarschuwingsborden staan tot de diverse acties tot een verbetering van de waterkwaliteit hebben geleid.