Program­ma­be­groting

Een hoop van onze punten en vragen zijn behandeld in de commissies. Daarom ga ik in onze bijdrage vooral in op de richting van de begroting.

De kosten voor volgend jaar en ook de jaren daarna worden voor een groot deel gedomineerd door de gevolgen van de klimaatcrisis en biodiversiteitscrisis waarvoor wij voor het water aan de lat staan. Afgelopen week kwam een rapport uit van de Deltacommissaris waarin nogmaals werd bevestigd dat de zeespiegelstijging ook grote gevolgen gaat hebben voor verder landinwaarts. Daarnaast kwam het nieuws dat 1 op de 5 diersoorten en plantensoorten bedreigd is. Schoon en natuurvriendelijk water is essentieel voor het herstel van biodiversiteit. Het is onze dure plicht om de ecologische schade uit het verleden te herstellen. En onze steen bij te dragen om de uitstervingsgolf terug te dringen. Daarnaast is een sterke natuur en schoon en genoeg water essentieel voor onze voedselproductie. De Wageningen Universiteit becijferde daarnaast in april dat we met natuurvriendelijke kringlooplandbouw, met veel minder landbouwgrond in onze voedselvoorziening kunnen voorzien.

Omdat we als het ware ecologisch op de pof hebben geleefd zien we de kosten de komende jaren stijgen. Het kan verleidelijk zijn om gaandeweg onze bestuursperiode investeringen te willen doorschuiven, maar daarmee zijn we achter de streep niet per se goedkoper uit. We moeten er komend jaar en de komende jaren voor waken om ambities af te willen zwakken.

In de programmabegroting is ook veel aandacht voor gravende dieren, waaronder beschermde dieren zoals bevers en dassen. We zien hoe natuur zich kan herstellen, vooral als er niet gejaagd wordt. En met het realiseren van natuur- en waterdoelen zullen we ook met steeds meer dieren samenleven. En dat gaat sneller dan men in 1988 realiseerde, toen bevers werden geïntroduceerd. Achteraf gezien hadden we natuurlijk al meteen moeten beginnen met preventieve maatregelen in keringen. Het is daarvoor nog niet te laat. Juist nu we bezig zijn met grote aanpassingen voor het Hoogwater beschermingsplan (HWBP) en natuurvriendelijke oevers moeten we het moment grijpen en onze keringen preventief beschermen tegen graafschade. Niet alleen omdat we daarmee kosten besparen voor herstelmaatregelen maar ook omdat bevers en andere gravende dieren intrinsieke waarde hebben en het doden van dieren niet wenselijk is.

Wij hebben hier een motie voor in voorbereiding maar hebben voor dit moment een paar vragen voor het Dagelijks Bestuur:

• Worden bij alle dijkverstevigingsprojecten altijd onderzocht wat de beste preventieve maatregelen zijn op die plek om graafschade beperken?

• Uiteraard zijn wij voorstander van het standaard overnemen van deze maatregelen in projecten. En wij hopen dat het HWBP hier ook de noodzaak van ziet.

• Ook zien wij graag dat deze maatregelen in ieder geval aan het AB worden voorgelegd, indien hier onverhoopt in een projectvoorstel van af wordt gezien.

Verder hadden we in de commissie vragen over de subsidies voor recreatie. En dan met name de subsidievoorwaarden voor het komende jaar. Is hier een beleidsnotitie van? Wij zijn voorstander van recreatie, binnen de ecologische draagkracht en zonder dierenleed. Het is jammer dat hier op dit moment nog geen overzicht van is. Maar we hebben een toezegging dat hier begin volgend jaar op terug wordt gekomen.

Wij stemmen in met de begroting, maar dat betekent niet dat wij hem volledig onderschrijven. Zo hebben wij een fundamenteel andere visie op het beheersen van risico’s van graafschade door muskusratten. Wij zullen zien hoe deze en andere dossiers de komende jaren zullen ontwikkelen.